Truncation sign : * (asterisk) - e.g. kamm*

Type the letters without dots and accents - e.g. to search 'kalyāṇa' type kalyana. Read more …


a-nigha

(or anīgha), mfn., free from repugnance
(anger or resentment); unconcerned, not depressed, easy,
safe and sound
(possibly a + nigha from ni + √han;
a-nighanigha, m. n. — dukkha, (b) from īgha (cf. sa. īhā,
nir-īha, an-ehas) = rāga, dosa, moha; Abh 89 gives
nīgha, m., which Abh-sūci explains thus: n'atthi adhi-
gamanatthaṁ īhā etthā ti nīgho, hassa gho, athavā
nihanti puññaṁ hiṁsatîti vā nīgho (nigho?) puññaṁ
nihanti gacchatîti vā; hence the frequent spelling
anīgha, which, however, in most cases is unmetrical
( ˇ ˇ - is possible always except Ja IV 424,21.* = V
359,29*, see below); cf. also Amg aṇiha, not afflicted
by anger, and see
Weber, Ind. Sir. III 394; Morris,
JPTS 1891—3 p. 41 foll.); — Sn 17 (anigho +
tiṇṇakathaṁkatho visallo; C-mss anīgho against
metre;
Pj: īghâbhāvato anīgho); 460 (santaṁ vidhū-
maṁ anighaṁ nirāsaṁ; Pj: dukkhâbhāvena ani-
ghaṁ); 491—2 (dantā vimuttā anighā nirāsā; Pj:
āyatiṁ vaṭṭadukkhâbhāvena); 534 (akathaṁkathiṁ
vimuttam anighaṁ sabbadhi; Pj: rāgâdīhi īghehi
anīgho); SN I 141,26* — Sn 1048 (santo vidhumo
anigho nirāso; Nidd: yass' ete nighā pahīnā so
vuccati anigho; Pj Se Nidd-a: rāgâdi-īgha-virahito)
quoted AN I 133,10* (= do. Mp)) ≠ Pv 541 (—
niddukkho, Pv-a); Sn 1060 (vītataṇho anigho
nirāso); 1078 (anighā nirāsā, Gkb anīghā); MN
III 69,25* (ye sattasārā anighā nirāsā; = nid-
dukkhā, Ps); SN I 12,12* (taṁ chinnaganthaṁ ani-
ghaṁ nirāsaṁ; = niddukkhaṁ, Spk) = 23,1*; Dhp
294—5 (. . . hantvā anīgho [ ˇ ≃ - ] yāti brāhmaṇo;
= niddukkho, Dhp-a) ≠ Th 745; Th 1234 (pl.
saṁyojana-bandhana-cchidā anīghā [ ˇ ˇ - ); Ud
76,27* (anīghaṁ [ ˇ ≃ - ] passa āyantaṁ chinnasotaṁ
abandhanaṁ; = niddukkhaṁ, Ud-a) = SN IV
291,22* (= do. Spk); It 97,20* (anīghaṁ [ ˇ ≃ - ]
chinna-saṁsayaṁ); 123,2* (esa khīṇâsavo Buddho
anīgho [do.] chinna-saṁsayo) = AN II 24,18*; MN
I 288,27 (ime sattā averā avyābajjhā anīghā sukhī
attānaṁ pariharantu, referred to in Ja II 62,6, Vism
309,23) = III 50,10 ≠ Paṭis II 130,26 foll. ≠ AN
I 193,1; cf. Mil 410,5; MN I 386,4* (dhīrassa . . .
anighassa, etc.); SN I 54,20*,22* (anigho ... atho
nandī na vijjati); ib. 27* (anandī anigho, cf. the
antithesis
nandī: agha, ib., which seems to indicate
that
anigho was taken = an-agha; see also Thī
491); Ja III 443,17* (akkodhano nicca-pasannacitto
ḷ anīgho [ ˇ ˇ - ]; = niddukkho, Ct.); V 343,8* (jīva
tvaṁ anigho ciraṁ); — Ja IV 424,21* (mā anīghāya
hāpesi, here the metre requires anīghāya, which might
be instr, of
*anīghā, f., want of energy (cf. sa. an-
īhā); thus: don't give up on account of inactivity
(or indifference); Ct.: mā anīghāyā ti ito gantvā
pattabbāya niddukkhabhāvāya viriyaṁ mā hāpesi,
but cf. atthaṁ hāpeti) = V 359,29* (Ct. do.).