Truncation sign : * (asterisk) - e.g. kamm*

Type the letters without dots and accents - e.g. to search 'kalyāṇa' type kalyana. Read more …


upa

, ind. [ts.], 1. prefix to nouns (subst.,adj.,adv.)
or prep, to verbs, expressing approach towards;
nearness, close touch; "nearly, a little": diminutiveness;
subordination, inferiority; 2.
(only Grr.?) prep. a.
with loc.: superior to, b. with acc: inferior to; c. near
to, on; in
sandhi, -a + upa mostly > ūpa; —
1. meanings accord. to Sadd 883,24*-28*, 29 — 884,7:
samīpa (e. g. °-nagaraṁ, q. v., kumbhassa samīpaṁ
°-kumbhaṁ, 777,2), upagamana (nisinnaṁ vā °-nisī-
deyya), sādisa (°māna, °mā), adhika (see below 2 a.),
yutti (suitability, propriety: Vism 160,6 °-pattito
ikkhati, expl. upekkhā), upapatti (saggaṁ lokaṁ
°-pajjati), saññā (? °dhā [Sadd 861,6], °dhāna),
upari-bhāva (°-sampanna), anasana (:°-vāsa), dos'ak-
khāna (paraṁ °-vadati), pubba-kamma (preparation:
°-kkama, °-kāra), gayhâkāra ("graspable", Vism 8,30
soceyya-pacc~ṭṭhānaṁ [suci-bhāvena paccupaṭṭhāti,
gahaṇa-bhāvaṁ gacchati]), accana (buddh'°-ṭṭhāka,
māt'°-ṭṭhāna), bhusa (°âdāna, °âyāsa, °-nissaya) ≠
Pay II 40 ≠ Abh 1185 (adds nivatti, omits yutti,
saññā; 1185 c bhus'atthapagama w. r. for °ttho°);
— °âdānan ti ... dalh'attho hi ettha °-saddo
°âyāsa- °-kuṭṭhâdīsu viya, Spk II 14,17 = Vibh-a
181,1; sam-~-vyūḷho ti saṁ suṭṭhu, ~ samīpe ...
Ap-a 420,3; — Maṇis Be 1963 162,7; — diminutive
e. g.
°-deva "minor god", °-nīla "bluish", °-vana
"small forest, o: garden"; — 2.a. ~ khāriyaṁ doṇo,
khāriyā doṇo adhiko ti attho, Sadd 729,33 ≠ Mogg
II 16 (upakhāryāṁ droṇaḥ, Kāś I 4,87); ~ nikkhe
kahāpaṇaṁ, nikkhassa k. adhikan ti attho, Sadd
730,1 (upa niṣke kārṣāpaṇam, Kāś I 4,87); — b.
(hin'atthe) ~ Sāriputtaṁ paññāvanto, Mogg II 15;
— c. Pay II 56; ~ Sīmā-nadī-tīraṁ . . . gāmaṁ . . .
dāpesi, Mhv XG 92 (upa-Sīma° adj. cpd. ?).