Truncation sign : * (asterisk) - e.g. kamm*

Type the letters without dots and accents - e.g. to search 'kalyāṇa' type kalyana. Read more …


indriya-saṁvara

, m., restraint, subjugation of
the senses; cf.
Spk I 251,1-3 (syn. of tapo); Mp II 251,1;
Ja III 404,25'; Sadd 488,13,15,21 (syn. of dama); Pj I
221,10 (syn. of saṁyama); Peṭ 247,27 ; — bhikkhu ~āya
paṭipanno hoti, D II 281,11 (indriya-pidhānāya gutta-
dvāratāya saṁvuta-dvāratāya, Sv 735,23); ariyena
~ena samannāgato . . . ajjhattaṁ avyāseka-sukhaṁ
paṭisaṁvedeti, D I 70,21; 182,8 = M I 181,2,10 =
269,14,22 — 346,22,31 etc.; na aññatra ~ā. . . sotthiṁ
passāmi pāṇinaṁ, S I 54,3*; ~o bhāvito bahulīkato
tīṇi sucaritāni paripūreti, S V 74,1,3 (Ee w. r. °pūrenti)
≠A V 115,21 foll. ≠ Nett 121,27; (bhikkhū) iti ~e
samādapetabbā nivesetabbā patiṭṭhāpetabbā, A III
138,23; hir'ottappa-vipannassa hat'upaniso hoti ~o,
IV 99,3 = 336,6 (vice versa 99,17 = 336,22); ~o bra-
hmacariyassa āhăro, V 136,22; sīla-saṁvaro pi cara-
ṇaṁ ~o pi caraṇaṁ, Nidd II 140,22; sīghaṁ sīghaṁ
~aṁ paripūretī ti sīgha-paññā, Paṭis II 198,11 (cak-
kh'ādīnaṁ channaṁ indriyānaṁ .... sati-kavāṭena
vāraṇaṁ thakanaṁ, Paṭis-a 652,9); yathā ~o satiyā,
tathā viriyena ājīva-pārisuddhi sampādetabbā, Vism
40,10; saṁvega-bahulo bhikkhu ṭhito ~e, 493,33*;
~e ukkaṁsa-pāramiṁ agamāsi, Ud-a 178,13 = Ap-a
315,29; sīlañ c'eva ~añ ca na jānanti, Ja III 404,24;
sīlaṁ catubbidhaṁ: pātimokkho ~o ājīva-pārisnddhī
ca sīlaṁ . . . , Saddh 342; cf. cakkhu'~ +, M III 2,
18-25 and A III 387,29—388,6; in long cpd. Ja III
195,6'; Th-a II 216,7; Bv-a 106,14; As 247,24; —
°-kathā, f., title of Sv 183,8-26; — °-pariyanta, m.,
limit, restriction consisting in restraint of the senses;

cattāro pariyantā: sīla-saṁvara-pariyanto, ~o, bho-
jane-mattaññutā-pariyanto, jāgariyânuyoga-pariy-
anto Nidd I 483,9 (cf. A I 113,17 etc. s. v. indriya 1.); —
°-vipanna, mfn., failing in restraint of senses; ~assa
hat'upanisaṁ hoti sīlaṁ + , A III 360,2 — IV 99,3
= 336,7; — °-samannāgata, mfn., endowed with
restraint of senses;
Bv-a 47,29; — °-sampanna, mfn.,
= prec; ~assa upanisa-sampannaṁ hoti sīlaṁ, A III
360,16 - IV 99,18 = 336,23; — °-sīla, n., the moral
habit of restraining the senses;
Vism 20,12—22,22;
Mil 336,18; Th-a III 20,31; Vibh-a 324,29; Abhidh-s
44,7 (mana-cchaṭṭhānaṁ indriyānaṁ rūpâdīsu saṁ-
varaṇa-vasena pavattaṁ sīlaṁ ~aṁ, Abhidh-s-mṭ Se
269,1); ifc. sīla-rakkhaka-° (Spk III 147,4); ' —
°-sukha, n., well-being through restraint of senses; Ps
II 214,9.