Truncation sign : * (asterisk) - e.g. kamm*

Type the letters without dots and accents - e.g. to search 'kalyāṇa' type kalyana. Read more …


upa-dahati

(-dahāti, -dheti ?), pr. 3 sg. [sa.
upadadhāti], 1. to place, lay (pillow); 2. to lie down
upon, use as a pillow;
3. fig. to arouse, produce, cause
(remorse, dukkha, sukha, hita; to person: gen.; syn.
uppādeti); — forms: pr. ~ati etc.; upadhemi (? Ap
314,20); pot. ~eyya; aor. ~iṁsu; fut. ~issanti,
~issatha; inf. ~ituṁ, ~itu-kāma; abs. ~itvā, upa-
dhāya; ger. ~ātabba (v. l. ~itabba); pp. ~ita q. v.
1. buddhâsanaṁ paññāpetvā . . . paccattharaṇaṁ
paccattharitvā . . . upadhānaṁ ~itvā, Ps III 18,20
= Ud-a 410,1; bimbohane upadhemi uttamaṅgaṁ,
Ap 314,20 Ce (Ne upadhemi, Ee uppādemi, Se upā-
temi); — 2. susāne seyyaṁ kappemi chav'aṭṭhikāni
upadhāya ("using bones from a corpse as a pillow"),
M I 79,32 (Ps II 48,33: upadhāyā ti yathā sis'upadha-
nañ ca pād'ūpadhānañ ca paññāyati, evaṁ santha-
ritvā), ≠ Cp 360 (quoted Ja I 47,7*); 3. bhikkhūnaṁ
(amhākaṁ, bhikkhussa) sañcicca kukkuccaṁ ~anti
(~ati, ~eyya, ~issanti, ~iṁsu etc.), Vin IV 148,28
foll.; V 24,36 (~antī ti uppādenti, Sp 878,28), "inten-
tionally aroused remorse";
Cundassa . . . koci vippa-
ṭisāraṁ ~eyya ("should stir up remorse in C"), D II
135,20 (Se Ne uppādeyya) = Ud 84,29 (Tr. Ee Ce w. r.
upādaheyya; Ud-a 405,5 read with Be ~eyyā ti uppā-
deyya); (a)dhamma-codakassa (-cuditakassa) bhik-
khuno . . . (a)vippaṭisāro ~ātabbo ("may (no) remorse
be caused in a monk"
), Vin II 250,1-32A III 196,27
— 198,12 (Mp III 305,5 : amaṅku-bhāvo uppādetabbo);
parassa asatā dukkhaṁ ~ati vadhena vā bandhena
vā +, A I 201,25 foll. (= uppādeti, Mp II 318,6) =
203,15 foll. (v. l. uppādayati); ye me dukkhaṁ ~anti
ye ca denti sukhaṁ mama, Cp 361 (Ce Se Ne upaha-
ranti; Cp-a 270,3: upaharanti upanenti, ~antī ti pi
pāṭho, uppādentī ti attho); (buddho) paṭhamaṁ duk-
khaṁ datvā pacchā sukhaṁ ~ati, Mil 109,7; (paṭisal-
lāṇaṁ) aratiṁ vinodeti, ratiṁ ~ati, 139,29; tathāgato
sabba-sattānaṁ ahitaṁ apanetvā hitaṁ ~ati, 164,18;
āpo na kassaci ahitaṁ ~ati, 383,28; (cf. Aśoka, PE
IV D, CII I 222: janasa jānapadasa hita-sukhaṁ
upadahevu). upa-dahati